Wskaźnik RVI ( Relative Volatility Index)

W tym wpisie postaramy się przybliżyć istotę, sposób interpretacji i wykorzystania oscylatora RVI. Wskaźnik zmienności względnej RVI ( Relative Volatility Index) został wymyślony przez Donalda Dorseya w 1993 roku.

Wskaźnik RVI – wzór

Wzór wskaźnika RVI jest następujący:

przy czym:

gdzie:

	cena zamknięcia w t-tym okresie
	10-dniowe odchylenie standardowe cen zamknięcia

Wskaźnik RVI to iloraz dwóch czynników. W liczniku pojawia się 14-dniowa wykładnicza średnia krocząca składników up_t,przy czym poszczególne składniki up_t mogą przyjmować wartość zero w przypadku spadków lub wartość 10-dniowego odchylenia standardowego w przypadku wzrostów. W mianowniku pojawia się natomiast suma 14-dniowej wykładniczej średniej kroczącej składników up_t oraz 14-dniowej wykładniczej średniej kroczącej składników dn_t, przy czym poszczególne składniki dn_t mogą przyjmować wartość zero w przypadku wzrostów lub wartość 10-dniowego odchylenia standardowego w przypadku spadków. Jak widać z powyższego wzoru, RVI to narzędzie mierzące kierunek zmian cen przy użyciu średniego odchylenia standardowego. Jego odczyty mieszczą się w zakresie od 0 do 100.

Wskaźnik RVI – interpretacja i wykorzystanie

Interpretacja wskaźnika RVI nie odbiega od interpretacji innych oscylatorów. Po wyrysowaniu poziomów 20/80 lub 30/70 można traktować go jako wyznacznik wyprzedania/wykupienia rynku. Lepsze efekty przynosi jednak obserwowanie przecięcia poziomu 50. Przecięcie w górę poziomu 50 to sygnał kupna, natomiast w dół – sprzedaży. Zostało to zaprezentowane na wykresie notowania KGHM.Jak widzimy, skuteczność takiego wykorzystania oscylatora RVI obniża się w przypadku braku trendu, kiedy często dochodzi do przecięcia poziomu 50.

Warto zwrócić uwagę, że samo obserwowanie przecięcia poziomu 50 przez Relative Volatility Index może być niewystarczająco skuteczne. Zaleca się więc stosowanie RVI jako wskaźnika do potwierdzania sygnałów generowanych przez inne narzędzia analizy technicznej. Na rysunku 2 zaprezentowano wykres PKN Orlen i jak to wygląda w praktyce. Po przecięciu poziomu zero przez histogram MACD, w sytuacjach B, D oraz E zostały wygenerowane sygnały kupna po przecięciu poziomu 50 przez RVI.

Odnośnie skuteczności sygnałów sprzedaży to mam pewne zastrzeżenia. W sytuacji F narażamy się na niepotrzebne straty, czekając aż RVI spadnie poniżej 50 i potwierdzi sygnał z histogramu MACD. Po drugie, większość zleceń obronnych zostałaby już uaktywniona. Ostatecznie, skuteczność sygnału kupna nie oznacza, że jego lustrzane odbicie będzie skutecznym sygnałem sprzedaży.

Na koniec jeszcze dwa przykłady użycia RVI do potwierdzania sygnałów płynących z klasycznej analizy technicznej. Na rysunku 3 przedstawiono, jak zachowywał się RVI w przypadku przebijania linii trendu. W sytuacji B przebicie poziomu 50 nastąpiło po przebiciu linii trendu spadkowego, potwierdzając tym samym sygnał kupna. W sytuacji A wskaźnik RVI pełnił rolę wskaźnika wyprzedzającego, gdyż dał sygnał sprzedaży zanim doszło do przebicia linii trendu wzrostowego. Tak jak wcześniej wspomniałem, wydaje się, że sygnały z RVI są efektywniejsze jeśli chodzi o sygnały kupna.

Rysunek 4 prezentuje z kolei jak zachowywał się oscylator RVI, gdy na wykresie spółki CDR uformowała się formacja głowy i ramion. Widzimy, że w momencie przecięcia linii szyi przez kurs, niezwłocznie nastąpiło potwierdzenie ze strony RVI. Co ciekawe już wcześniej oscylator wskazywał na możliwość odwrócenia trendu, gdyż przed pełnym ukształtowaniem formacji RGR, dwukrotnie spadał poniżej poziomu 50.

Podsumowanie wskaźnika RVI

Jak widzimy Relative Volatility Index może być użytecznym narzędziem do potwierdzania sygnałów płynących bądź to z analizy klasycznej bądź ze wskaźnikowej. Warto mieć go zatem w pamięci.