Co to jest Krzywa Phillipsa?

Krzywa Phillipsa to pojęcie, które jest kluczowe dla ekonomii. Jest to graficzne przedstawienie związku między inflacją a bezrobociem w gospodarce. W XX wieku znany ekonomista Alban Phillips prowadził badania dotyczące korelacji inflacji oraz bezrobocia w Wielkiej Brytanii w okresie 1858-1958, wyniki swoich badań, tzn. ujemną korelacją pomiędzy tymi wskaźnikami makroekonomicznymi obrazuje nazwana na jego cześć – krzywa Phillipsa

Krzywa Phillipsa jest ważna dla ekonomii, ponieważ pomaga zrozumieć, jak zmiany w bezrobociu wpływają na inflację i vice versa. Jest to istotne dla polityki gospodarczej, ponieważ pozwala na przewidywanie skutków działań podejmowanych przez rządy i banki centralne w celu regulacji gospodarki. Dzięki krzywej Phillipsa można ocenić, jakie będą skutki zmiany stopy bezrobocia na inflację i jakie działania należy podjąć w celu osiągnięcia pożądanych rezultatów.

Krzywa Phillipsa – wykres

Poniżej znajduje się wykres obrazujący krzywą Phillipsa, czyli ujemną korelacją pomiędzy inflacją a bezrobociem.

Przedstawiona powyżej krzywa jest graficzną reprezentacją ujemnej korelacji pomiędzy inflacją a bezrobociem. Efekt badań Albana Phillipsa tłumaczony był w następujący sposób: w przypadku małego bezrobocia pracodawcy muszą oferować wyższe pensje potencjalnym pracownikom niż w sytuacji kiedy bezrobocie jest duże,  a pracownicy panicznie poszukują zatrudnienia.

Krzywa Phillipsa – wnioski

Patrząc na krzywą Phillipsa można by wnioskować, że polityka gospodarcza pozostawia wybór: albo wysoka inflacja, albo wysokie bezrobocie, a sterując jednym wskaźnikiem gospodarczym, automatycznie uzyskujemy efekt w postaci zmiany, dostosowania drugiej wskaźnika. Nic bardziej mylnego, powyższe rozumowanie jest typowym przykładem mylenia zjawiska przyczynowo-skutkowego ze zwykłą korelacją. Krzywa Philipsa sprawdza się jedynie w ściśle określonych warunkach, a jej ewidentnym zaprzeczeniem jest zjawisko stagflacji, które oznacza jednoczesne występowanie wysokiej inflacji i wysokiego bezrobocia. Zjawisko stagflacji jest najczęściej efektem negatywnego szoku podażowego. Walka ze stagflacją jest bardzo trudna, z jednej strony instytucje fiskalne i monetarne powinny prowadzić ekspansywną politykę w celu pobudzenia wzrostu i zmniejszenia bezrobocia, a z drugiej strony powinny prowadzić politykę restrykcyjną w celu  zmniejszenia inflacji.

Znani ekonomiści Milton Friedman oraz Edmund Phelps w następujący sposób wyjaśnili nieprawidłowość założeń krzywej Phillipsa, wg nich istotny wpływ na wzrost płac mają oczekiwania inflacyjne, a nie bieżąca inflacja. W przypadku wzrostu wynagrodzeń o wartość odpowiadającą inflacji realna siła nabywcza pensji nie zmienia się. Teoria E. Phelpsa ma zastosowanie w długim terminie, w krótkim pracownicy ulegają zjawisku iluzji pieniądza, tzn. na skutek (inflacyjnego) wzrostu płac pracownicy rozpoczynają aktywne poszukiwanie zatrudnienia z powodu mylnej wizji wyższych wynagrodzeń.